Mô Hình Kinh Doanh Thương Mại Điện Tử Phổ Biến Nhất: Cập Nhật 2025

Khám phá các mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến nhất hiện nay như B2C, B2B, C2C,… và xu hướng mô hình kinh doanh năm 2025.

Trong thời đại công nghệ 4.0, thương mại điện tử (TMĐT) không còn là khái niệm xa lạ mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển của nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, để khởi nghiệp hoặc chuyển đổi số thành công, điều đầu tiên doanh nghiệp cần quan tâm chính là lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp. Một mô hình hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hoá nguồn lực, tiếp cận khách hàng nhanh chóng và phát triển bền vững.

Vậy hiện nay có những mô hình kinh doanh nào đang được sử dụng phổ biến trong TMĐT? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các mô hình phổ biến, ưu – nhược điểm của từng mô hình, đồng thời dự báo xu hướng mô hình kinh doanh trong tương lai.

Mô hình kinh doanh là gì?

Mô hình kinh doanh là cách thức mà một doanh nghiệp tạo ra, phân phối và thu lợi nhuận từ giá trị mà họ cung cấp cho khách hàng. Nó là “bản thiết kế” cho hoạt động vận hành – từ tiếp cận khách hàng, cung cấp sản phẩm/dịch vụ, đến thu hồi giá trị tài chính.

Trong thương mại điện tử, mô hình kinh doanh đóng vai trò định hình toàn bộ hoạt động kinh doanh online. Việc lựa chọn mô hình phù hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động, tốc độ tăng trưởng, cũng như khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường số.

Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến hiện nay

1. Mô hình B2C (Business to Consumer)

Đây là mô hình phổ biến nhất trong thương mại điện tử hiện nay. Doanh nghiệp bán sản phẩm hoặc dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng thông qua website, sàn TMĐT hoặc ứng dụng di động.

• Ví dụ điển hình: Tiki, Shopee, Lazada, Thegioididong.

• Ưu điểm:

  • Dễ tiếp cận khách hàng mục tiêu.

  • Quy trình thanh toán và giao hàng ngày càng tối ưu.

  • Có thể triển khai các chiến dịch marketing online đa dạng.

• Nhược điểm:

  • Cạnh tranh cực kỳ cao.

  • Chi phí quảng cáo, khuyến mãi thường lớn.

  • Phải liên tục đổi mới sản phẩm và trải nghiệm khách hàng.

2. Mô hình B2B (Business to Business)

Trong mô hình này, doanh nghiệp cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cho các doanh nghiệp khác. Đây là lựa chọn phù hợp cho các đơn vị chuyên về phân phối, nguyên vật liệu, phần mềm doanh nghiệp,…

• Ví dụ điển hình: Alibaba, Amazon Business, Vật Giá.

• Ưu điểm:

  • Giao dịch có giá trị lớn, lợi nhuận cao.

  • Mối quan hệ lâu dài, ổn định hơn.

• Nhược điểm:

  • Quy trình bán hàng phức tạp.

  • Yêu cầu độ tin cậy và chuyên nghiệp cao trong dịch vụ.

3. Mô hình C2C (Consumer to Consumer)

Đây là mô hình trong đó người tiêu dùng bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng khác, thông qua các nền tảng trung gian.

• Ví dụ: Shopee C2C, Chợ Tốt, Facebook Marketplace.

• Ưu điểm:

  • Phù hợp với người bán nhỏ lẻ, cá nhân kinh doanh.

  • Tận dụng được nguồn hàng đa dạng từ cộng đồng.

• Nhược điểm:

  • Thiếu kiểm soát chất lượng.

  • Dễ xảy ra tranh chấp hoặc gian lận.

4. Mô hình C2B (Consumer to Business)

Ngược lại với mô hình truyền thống, C2B cho phép người tiêu dùng đề xuất sản phẩm hoặc dịch vụ cho doanh nghiệp. Các freelancer, influencer hoặc nhiếp ảnh gia là những ví dụ điển hình của người tham gia mô hình này.

• Ví dụ: Freelancer.com, Fiverr, các nền tảng hợp tác với KOLs.

• Ưu điểm:

  • Tối ưu hóa chi phí thuê ngoài cho doanh nghiệp.

  • Doanh nghiệp có nhiều lựa chọn sáng tạo và linh hoạt.

• Nhược điểm:

  • Không kiểm soát được chất lượng đầu vào.

  • Phụ thuộc vào kỹ năng, độ uy tín của cá nhân.

5. Mô hình D2C (Direct to Consumer)

Doanh nghiệp bán trực tiếp sản phẩm của mình đến người tiêu dùng mà không thông qua bên trung gian (như sàn TMĐT hoặc đại lý).

• Ví dụ: Thương hiệu mỹ phẩm mở website riêng, startup bán áo thun thiết kế độc quyền.

• Ưu điểm:

  • Kiểm soát hoàn toàn thương hiệu, trải nghiệm khách hàng.

  • Tăng biên lợi nhuận do cắt giảm kênh phân phối.

• Nhược điểm:

  • Đòi hỏi nguồn lực lớn để xây dựng hệ thống vận hành riêng.

  • Phải tự đảm nhiệm toàn bộ khâu tiếp thị, hậu mãi.

Xu hướng mô hình kinh doanh TMĐT trong năm 2025

1. Omnichannel – mô hình kết hợp đa kênh

Không còn đơn thuần chọn online hay offline, doanh nghiệp hiện nay đang hướng đến mô hình tích hợp đa kênh: website, ứng dụng, cửa hàng vật lý, mạng xã hội,… nhằm mang lại trải nghiệm nhất quán cho khách hàng.

2. Thương mại điện tử xuyên biên giới

Các mô hình kinh doanh mở rộng ra thị trường quốc tế ngày càng được ưa chuộng, đặc biệt là thông qua các sàn như Amazon, Alibaba, Etsy,… Điều này giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp cận lượng khách hàng toàn cầu.

3. Social Commerce – TMĐT trên nền tảng mạng xã hội

Facebook, TikTok, Instagram đang trở thành “kênh bán hàng chủ lực” của nhiều doanh nghiệp và cá nhân. Xu hướng này buộc các mô hình kinh doanh phải thích ứng linh hoạt, tận dụng nội dung ngắn, livestream và review sản phẩm để tăng tương tác.

Những yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn mô hình kinh doanh TMĐT

• Sản phẩm/dịch vụ của bạn là gì? – Có phù hợp với thị trường bán lẻ hay B2B?

• Đối tượng khách hàng mục tiêu là ai? – Cá nhân, tổ chức, hay thị trường ngách?

• Nguồn lực hiện có ra sao? – Bạn có đội ngũ vận hành, marketing không?

• Mức độ kiểm soát mong muốn? – Muốn tự xây hệ thống hay tận dụng nền tảng trung gian?

Kết luận

Việc lựa chọn đúng mô hình kinh doanh không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi nhuận mà còn là nền tảng cho sự tăng trưởng lâu dài trong môi trường số hóa. Tùy thuộc vào đặc điểm sản phẩm, mục tiêu kinh doanh và nguồn lực hiện có, doanh nghiệp có thể lựa chọn mô hình B2C, B2B, C2C, C2B hoặc D2C.

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, việc kết hợp nhiều mô hình, ứng dụng công nghệ mới và xây dựng trải nghiệm khách hàng toàn diện chính là chìa khóa để doanh nghiệp TMĐT phát triển bền vững trong năm 2025 và xa hơn nữa.

Xem thêm tại : Nolimit Agency 

• • Tại sao cho thuê tài khoản quảng cáo lại phổ biến hiện nay.
  • Ưu điểm vượt trội khi thuê tài khoản quảng cáo